یک ارتباط سالم ومثبت، ضمن حفظ
استقلال فردی،سلامت، شادابی، بهترین ها رابرای طرفین به همراه دارد. انسانهایی که
ارتباطات سالم و درستی با دیگران دارند، استرس کمتری تجربه میکنند وشادتر هستند.
طبیعتا در هر رابطه صحیح و انسانی رعایت یک سری اصول اولیه لازم و ضروری میباشد.
برای حفظ وتداوم روابط سالم موارد زیر توصیه میشود .
واقع گرایانه‌ای از طرف مقابل داشته
باشید. هیچ کس دقیقا همان چیزی نیست که خواهان آن هستید. گاه افراد با اعمالشان
شما را ناامید میکنند. دیگران را به همان صورتی که هستند، بپذیرید و قصد تغییر
آنها را نداشته باشید.
ارکان ارتباط سالم و داشتن سواد رابطه
۱– با یکدیگر گفتگو کردن
گفتگوی سالم یکی از ارکان ارتباط
سالم است. بدین معنی که:
-برای دوست خود وقت
بگذارید شنونده خوبی باشید.
- با گوش جان صحبتهای طرف
مقابل را بشنوید.
- سوال کنید، تا علاقمندی
خود را به شنیدن مطالب نشان دهید.
-تبادل اطلاعات کنید.
۲- صمیمی شدن
توسعه روابط معنادار انسانی خواسته
همگان است. با دیگران صمیمی شدن و تقسیم شادیها ، غمها ، نیازها ، خواسته‌ها ،
عواطف و هیجانات در عین لذت بخش بودن ، امری پرمخاطره است.
چه چیز مانع از این صمیمیت میشود؟
-ترس از نمایان شدن چهره واقعی خود،
نگرانی از تعهدات و تعیدات احتمالی
-ترس و نگرانی از عدم توازن و تعادل
در یک رابطه دوطرفه مثبت
-ترس از قضاوت شدن توسط دیگران
برای غلبه بر ترسهای مذکور چه باید
کرد؟
مزایای یک ارتباط سالم و مناسب را
برای خود تداعی کرده و با خود تکرار کنید.
-احساس تنها نبودن و
داشتن هم صحبت.
-تقویت احساس تعهد و
اعتماد به خود و دیگران.
-آموختن و تجربه گرفتن از دیگران.
-توانایی کنترل احساسات و تقسیم آن
به شیوه منطقی و مناسب.
۳– انعطاف پذیر باشید
بسیاری از ما سعی میکنیم افراد و
موقعیتها را تابع خواسته‌های خویش سازیم و طبیعی است وقتی آنها به شیوه خود عمل میکنند،
ما آمادگی آن را نداشته و احساس نگرانی ، غم و حتی خشم میکنیم. در یک رابطه سالم
رشد و تغییرات هر یک از طرفین ، مجاز میباشد.
۴- مراقب و متوجه خود باشید .
رضایت خودتان را در یک رابطه نادیده
نگیرید. رابطه سالم دوجانبه است و هر دو نفر بایستی از آن احساس رضایت کنند.
۵- راسخ و ثابت قدم باشید.
چنانچه مسئولیتی را می‌پذیرید، آن
را بطور کامل به پایان برسانید. در یک رابطه سالم ، ثبات و مسئولیت پذیری از شرطهای
اساسی بشمار می‌آید.
۶- به شکلی منصفانه بحث کنید.
بسیاری از ارتباطات تعارضاتی را نیز
به همراه دارد. یک عامل مهم در خدشه‌دار کردن هر رابطه‌ای ، ابراز مخالفت به شیوه‌ای
است که غالبا به جای حل اندیشمندانه مشکل ، برخوردهای عاطفی ایجاد میکند. که
البته این بدین معنا نیست که شما به عقاید یکدیگر احترام نمی‌گذارید.
7. قدرت تحلیل داشته باشید.
ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ، ﺟﺰﺋﯽ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ
ﺍﺯ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺍﻧﺪ. ﻣﺜﻼ” ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ در ﻣﯿﺎﻧﻪ ﻫﺎﯼ ﯾﮏ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻋﺎﻃﻔﯽ بفهمیم ﻣﺮﺩﯼ ﯾﺎ ﺯﻧﯽ ﮐﻪ ﺩﻭﺳﺘﺶ
ﺩﺍﺭیم، ﻋﺎﺩﺗﯽ ﯾﺎ ﺍﺧﻼﻗﯽ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ما ﺗﺤﻤﻠﺶ ﺳﺨﺖ ﺍﺳﺖ.
آیا ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﯽ کنیم؟ ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﺟﺰﺋﯿﺎﺕ
می پردازیم؟ ﺭﺍﻫﮑﺎﺭﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺭﺍ، ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﻭ ﺍﻃﻼﻉ ﺧﻮﺩﺵ، ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻣﯽ کنیم؟ البته که
نه. چرا که ﻭﺍﮐﻨﺶ ﻟﺤﻈﻪ ﺍﯼ ﻭ ﺁﻧﯽ ﻭ ﺳﻠﺒﯽ از خود ﻧﺸﺎﻥ می دهیم.
ﺗﻮﺍﻧﺎﯾﯽ ﺗﺤﻠﯿﻞ، ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩ ﭘﺨﺘﮕﯿ اﺴﺖ ﻭ
ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﻫﺮ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺍﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﻭﺍﻧﻤﻮﺩ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺍﻧﮕﺎﺭ ﺍﻭﻟﯿﻦ
ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻋﺎﻃﻔﯽ ﻣﺎﺳﺖ، ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺯﯼ ﺫﻫﻨﯽ ﻏﻠﻂ ﺑﺮ ﻣﺎ ﻏﻠﺒﻪ می کند ﻭ ﺍجازه نمی دهد ﮐﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻭ
ﺩﺭﮎ ﺩﺭﺳﺖ، ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯ ﺑﺮﻭﺯ ﺗﻨﺸﻬﺎ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺟﺪﺍﯾﯽ ﺷﻮﺩ.
قوانین عمده و اساسی برای مواجهه
موثر با اختلاف نظرها:
منطقی و صبور باشید.
ایراد نگیرید و سرزنش نکنید.
از حمله به یکدیگر پرهیز کنید.
برای گفتگو و مذاکره زمان مناسبی را
تعیین کنید. انتخاب اوقاتی که خسته ، بیمار و یا تحت فشار هستید، چندان اثربخش
نخواهد بود.
روی زمان حال بحث کنید و از موضوع
بحث خارج نشوید. شکستهای گذشته قابل تغییر نیستند.
پذیرای احساسات دیگران باشید، دیگران
را درک کنید و به احساسات آنها احترام بگذارید.
به احساسات منفی و غیر قابل کنترل
خود اجازه بروز ندهید. به دیگران فرصت دهید، درباره خودشان صحبت کنند. یک رابطه
سالم به افراد حق بیان می‌دهد.
با مفروضات خود نتیجه گیری نکنید.
دقیق و صریح باشید.
در برخی موارد از سوم شخص بی‌طرف در
مباحثات خود کمک بگیرید. یک رابطه سالم از تقاضای کمک نمی‌هراسد.
مسائل دشوار خود را یادداشت کنید.
اگر در بــیان احساسات خود مشکلی شدید دارید، سعی کنید آن را در یک یادداشت بنویسید.
تمایل به صلح داشته باشید. نسبت به
دیگران خرده گیر نبوده ، از تلاش برای برنده شدن خودداری کنید.سعی کنید راه حلی بیابید
که هر دو طرف را راضی کند.
به خاطر بسپارید، هدف از گفتگو ، پیروز
شدن هر دو طرف است.
میتوان ارتباط خود را قطع کرد. در یک
ارتباط موثر وفاداری اصل مهمی است، اما یک ارتباط سالم به اکنون می‌اندیشد، نه امیدواری
نسبت به یک ایده‌آل احتمالی در آینده.
محبت و صمیمیت خود را نشان دهید.
صمیمیت نقش بسیار مهمی در ارتباطات
بین فردی دارد. یک رابطه سالم احساسات صمیمانه و دوستانه را می‌طلبد.
8-تعادل زندگی خود را حفظ کنید.
ﺁﻫﺴﺘﻪ ﻭ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﺑﺪﺍﺭﯾﻢ. ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍﯼ
ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺁﻧﭽﻨﺎﻥ ﺗﻨﺪ ﻣﯿﺮﺍﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﻧﻔﺴﻤﺎﻥ ﺑﻨﺪ ﻣﯿﺎﯾﺪ. ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻧﺮﮊﯼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻭ
ﻫﻔﺘﻪ ﻫﺎﯼ ﺍﻭﻝ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺧﺮﺝ می کنیم، ﺗﻮﻗﻊ طرف مقابل ﺭﺍ ﺑﺎﻻ ﻣﯽ ﺑﺮﯾﻢ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺪﺗﯽ ﺑﺎﺗﺮﯾﻤﺎﻥ
ﮐﻪ ﺧﺎﻟﯽ ﺷﺪ، ﺷﺮﻭﻉ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﮔﯿﺮﯼ ﻭ ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍﯼ ﻓﺮﺍﺭ ﻭ…
ﺗﻌﺎﺩﻝ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﯾﻌﻨﯽ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ
ﺑﺎ ﺭﯾﺘﻤﯽ ﻣﻼﯾﻢ ﺍﻣﺎ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﺩﻫﯿﻢ ، ﻭ ﻧﯿﺰ، ﻧﯿﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﯾﺞ
ﺑﻪ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺩﻭﺳﺘﺶ ﺩﺍﺭﯾﻢ ﻧﺸﺎﻥ ﺑﺪﻫﯿﻢ. ﻧﻪ ﺧﻔﻪ ﺍﺵ ﮐﻨﯿﻢ و ﻧﻪ ﻭﺍﺩﺍﺭﺵ ﮐﻨﯿﻢ ﺧﻔﻪ ﻣﺎﻥ ﮐﻨﺪ.
9-خود را بشناسید.
ﺍﮐﺜﺮﯾﺖ ﻣﻄﻠﻖ ﻣﺎ، از آنچه هستیم و
دوست داریم باشیم، ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﻧﺪﺍﺭﯾﻢ. ﺩﻣﺪﻣﯽ ﻣﺰﺍﺝ ﻭ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺗﻨﺪﺧﻮ ﻭ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮﯾﻢ، ﺍﻣﺎ
ﺗﻼﺷﯽ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﯿﻢ ﺑﺮﺍﯼ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺑﺪﺍﻧﯿﻢ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﮐﻪ ﻫﺴﺘﯿﻢ!
ﺍﺯ ﻋﻼﺋﻖ ﺧﻮﺩ، ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻫﺎ ﻭ ﻧﯿﺎﺯﻫﺎ،
ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﯾﮏ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻃﻠﺐ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ، شناختی نداریم. ﺍﯾﻦ ﻓﻘﺪﺍﻥ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺳﺒﺐ ﻣﯽ
ﺷﻮﺩ ﺩﺭ ﻫﯿﭻ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺍﯼ ﺩﻭﺍﻡ ﻧﯿﺎﻭﺭﯾﻢ، ﺯﯾﺮﺍ ﺗﻌﺮﯾﻔﯽ ﺍﺯ ﺣﺲ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ ﻧﺪﺍﺭﯾﻢ.
۱۰- به خود فرصت دهید.
دوست شدن و ایجاد یک رابطه سالم یکباره
اتفاق نمی‌افتد. نزدیک شدن به افراد جدید کمی دشوار به نظر می‌رسد. ولی به خاطر
بسپارید آشنا شدن با افراد کمی طول می‌کشد. ایجاد یک رابطه سالم نیاز به زمان
دارد.
۱۱- خودتان باشید .
اگر بتوانید در برخوردهایتان خودتان
باشید و نقش بازی نکنید، بسیار دلچسب‌تر و مقبول‌تر خواهید بود. چنانچه خود را زیر
نقاب پنهان کنید، بالاخره دیر یا زود خود واقعی تان آشکار خواهد شد، و به روابط
شما لطمه خواهد زد. یک رابطه سالم با انسانهای واقعی ساخته میشود، نه با تصورات.
ﭼﻪ ﺧﻮﺏ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻭﻗﺘﯽ از نظر: روحی،
جسمی، مالی، خانوادگی و غیره ﺷﺮﺍﯾﻂ ﻣﺘﻌﺎﺩﻝ ﻧﺪﺍﺭﯾﻢ، ﺍﺯ ﺷﺮﻭﻉ ﮐﺮﺩﻥ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻋﺎﻃﻔﯽ ﺑﭙﺮﻫﯿﺰﯾﻢ
ﻭ خوب تر ﺁﻥ ﮐﻪ، ﻫﻤﯿﺸﻪ ﯾﺎﺩﻣﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻗﺎﻟﺐ ﺁﺩﻣﻬﺎ ﺷﺒﯿﻪ ﻫﻢ ﻧﯿﺴﺖ و ﺟﺎﯼ ﺧﺎﻟﯽ ﮐﺴﯽ ﺭﺍ ﻧﻤﯽ
ﺷﻮﺩ ﺑﺎ ﺑﻮﺩﻥ ﮐﺴﯽ ﺩﯾﮕﺮ ﭘﺮ ﮐﺮﺩ.
منبع:
مجله روانشناسی، ارکان
ارتباط سالم، مهرداد نامدار، روانشناس کودک و خانواده
مقاله سواد رابطه، دکتر فرشته شاه
جعفری